علل و عوامل لکه های کبدی
بررسی علل و عوامل لکه های کبدی
لکه های کبدی ، که معمولاً در اثر قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب ایجاد می‌شوند، ضرری برای سلامتی انسان ندارند؛ اما برخی افراد، به خاطر حفظ زیبایی، تمایل دارند که آن‌ها را برطرف کنند. این لکه‌ها، با نام‌های دیگری مانند لکه های خورشیدی یا لکه های پیری نیز شناخته می‌شوند؛ البته این لکه‌ها هیچ ارتباطی با کبد و سلامت یا مشکلات آن ندارند. در این مطلب همراه با دکتر کشاورز پزشک زیبایی اصفهان بیشتر راجع به علل و عوامل لکه های کبدی میخوانیم.
لکه های پیری ، صاف و تیره‌تر از پوست اطراف‌شان بوده و می‌توانند برنزه، قهوه‌ای یا سیاه رنگ باشند. این لکه‌ها ممکن است ظاهری شبیه به خال داشته باشند. برای مقابله با لکه های پیری ، لازم است با عوامل ایجادکننده آن‌ها آشنا شده و روش‌های تشخیص و درمانشان را نیز بشناسید. در این مطلب، ابتدا به بررسی عوامل ایجاد لک های کبدی پرداخته و پس از آن، راه‌های پیشگیری و درمان آن‌ها را بیان می‌کنیم. با ما همراه باشید.
عوامل ایجاد کننده لکه های کبدی
لکه های کبدی ، معمولاً در اثر قرار گرفتن در معرض آفتاب ایجاد می‌شوند. این لکه‌ها، در نتیجه‌ی تولید ملانین بیش از حد در بدن، به وجود می‌آیند. ملانین، رنگدانه‌ای است که به پوست رنگ می‌بخشد.
هنگامی که پوست در معرض نور خورشید قرار می‌گیرد، بدن برای محافظت از پوست در برابر اشعه فرابنفش خورشید (UV) ملانین اضافی تولید می‌کند. هر چه ملانین بیشتری تولید شود، پوست نیز تیره‌تر خواهد شد. لکه های پیری هنگامی ظاهر می‌شوند که ملانین اضافی در یک نقطه‌ی پوست تجمع یابد.
علائم لکه های کبدی
این لکه‌ها معمولاً در مناطقی از پوست ظاهر می‌شوند که بیشتر در معرض آفتاب هستند؛ مانند:
- صورت
- پشت دست ها
- شانه‌ها
- پشت بدن
- بازوها
- روی پاها
لکه های کبدی ممکن است روی پوست هر کسی ایجاد شود؛ هرچند در افرادی که پوست روشن‌تر و حساس به نور خورشید دارند، بیشتر قابل مشاهده هستند.
لکه های پیری می‌توانند به صورت جداگانه یا چندتایی ایجاد شوند. اندازه‌ی این لکه‌ها متفاوت بوده و ممکن است قطر آن‌ها بین ۲ میلی‌متر تا ۲ سانتی‌متر باشد.
این لک ها معمولاً در افراد بالای ۴۰ سال مشاهده می‌شوند؛ اگرچه ممکن است در جوانانی که به طور مکرر دچار آفتاب سوختگی شده یا از تخت‌های برنزه استفاده می‌کنند نیز بروز کنند.
تشخیص لکه های پیری
پزشکان، با معاینه‌ی چشمی می‌توانند لکه های پیری را شناسایی کنند. آن‌ها ممکن است از درماتوسکوپ نیز استفاده کنند. این وسیله، نوعی ابزار بزرگ‌نمایی دستی بوده که متخصصان برای معاینه‌ی پوست از آن استفاده می‌کنند. در بعضی از موارد، ممکن است تمایز بین لکه های پیری و ملانوما (نوعی سرطان پوست که در سلول‌های حاوی رنگدانه ایجاد می‌شود) دشوار باشد. اگر پزشک در این مورد مطمئن نباشد، ممکن است بیوپسی پوستی انجام دهد که شامل گرفتن نمونه‌ی کوچکی از پوست آسیب دیده و ارسال آن به آزمایشگاه است.
پیشگیری از لکه های پیری
اغلب می‌توان از ایجاد لکه های پیری جلوگیری کرد. آکادمی پوست و موی آمریکا توصیه می‌کند که در تمام فصول سال، از کرم ضد آفتاب با حداقل SPF 30 استفاده کنید.
طبق توصیه همین آکادمی، برای پیشگیری از ابتلا به لکه های پیری ، باید از ضد آفتاب طیف گسترده (دارای قابلیت محافظت در برابر اشعه‌های فرابنفش UVA و UVB) استفاده کنید. ۱۵ دقیقه قبل از بیرون رفتن از منزل، پوست هر قسمتی از بدن که توسط لباس حفاظت نمی‌شود را با ضد آفتاب بپوشانید. دست‌های خود را فراموش نکنید.
نتایج یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ نشان می‌دهد که استفاده از کرم با حداقل SPF 30 به صورت روزانه، می‌تواند از تیره‌تر شدن لکه های پیری در بهار و تابستان جلوگیری کند.
سایر روش‌ها برای محافظت از پوست و جلوگیری از ایجاد لکه های پیری عبارتند از:
- هر ۲ ساعت یک بار، یا پس از تعریق و شنا، ضد آفتاب را تجدید کنید.
- پوست خود را با استفاده از کلاه پهن، آستین بلند، شلوار بلند و عینک آفتابی بپوشانید.
- در گرم‌ترین ساعات روز (معمولاً بین ۱۰ صبح تا ۲ بعد از ظهر) از آفتاب دور بمانید.
- از تخت‌های برنزه استفاده نکنید.
- از بالم لب‌هایی با ۳۰ SPF و بالاتر استفاده کنید.
- هنگام دوچرخه سواری یا باغبانی (که برای مدت طولانی در آفتاب هستید) دستکش بپوشید.
- در اطراف آب، برف یا شن، اقدامات احتیاطی بیشتری را رعایت کنید؛ چرا که این سطوح منعکس کننده‌ی اشعه‌ی خورشید هستند.
- لباس‌هایی با قابلیت محافظت در برابر اشعه فرابنفش (UPF) با حداقل فاکتور محافظت ۴۰ تا ۵۰ بپوشید. این لباس‌ها از الیاف خاصی تهیه می‌شوند
- که باعث می‌شود میزان عبور اشعه فرابنفش از آن‌ها کاهش یابد.
- جلوگیری از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، خطر ابتلا به سرطان پوست را نیز کاهش می‌دهد.
ارتباط لکه های پیری با سرطان
سرطان پوست، در مناطقی از پوست که در طولانی مدت در معرض آفتاب قرار دارند، بیشتر بروز می‌کند. لکه های کبدی ، سرطانی نیستند اما گاهی این لکه‌ها ممکن است شبیه به نوعی از سرطان پوست باشند. بنابراین آگاهی از تفاوت بین آن‌ها، بسیار مهم است. شما می‌توانید برای اطلاعات بیشتر، مقاله دیگر ما درباره نشانه های سرطان پوست را بخوانید.
لکه های پیری ممکن است شبیه نوعی ضایعات پیش‌سرطانی به نام کراتوز اکتینیک یا کراتوز خورشیدی (لکه‌های سفت و پوسته پوسته‌‌ای روی پوست که بر اثر سال‌ها قرار گرفتن در معرض نور خورشید ایجاد می‌شود) به نظر برسند. با این حال، لکه های پیری صاف هستند؛ در حالی که کراتوز خورشیدی معمولاً زبر است.
موارد قابل توجه عبارتند از:
- تیرگی های پوستی زبر که ممکن است هنگام لمس دردناک باشند.
- لکه های خشک، پوسته پوسته، صورتی یا قرمز روی پوست.
- لکه های سفید و پوسته پوسته که شبیه زگیل هستند.
- اگر گمان می‌کنید به کراتوز خورشیدی مبتلا شده‌اید، باید برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
به طور کلی، بهتر است در مورد هر نوع تغییر غیر معمول در پوست، با پزشک مشورت کنید. اگر پزشک در مراحل اولیه، سرطان پوست را تشخیص دهد، درمان با موفقیت بالایی همراه خواهد بود.
| پیج اینستاگرام دکتر مریم کشاورز پزشک زیبایی اصفهان |